نام و نام خانوادگی : مینا رفیعی
سمت : مدیر گروه کارشناسی مکانیک
Email : --
شماره تماس : 36530241
داخلی : 152
معرفی رشته مهندسی مکانیک
رشته مهندسی مکانیک رشته مهندسی مکانیک به عنوان یکی از قدیمی ترین و پایه ای ترین شاخه های علوم مهندسی سهم بسزایی در پیدایش ابزارها، سازه ها، اختراعات و ابداعات داشته و همچنین پیشرفت بشر و درک او از محیط پیرامون خود را به نحو چشمگیری گسترش داده است. علم مکانیک که قدمت آن به اختراع چرخ و ساخت ابزارهای اولیه مورد نیاز بشر برمیگردد، در قرون بعد توسط نیوتن و گالیله توسعه یافت و به موازات انقلاب صنعتی دراروپا، مهندسی مکانیک به عنوان یک رشته دانشگاهی مورد تحقیق و تفحص پژوهشگران قرار گرفت؛ تا جایی که اختراعات بشر در بسیاری زمینهها به نحوی با علم مکانیک ارتباط پیدا کرد. امروزه نیز این رشته و مهندسان مکانیک نقش بسزایی در توسعه و پویایی کشور ایفا می کنند.
بحث‌ها و موضوع‌های اساسی مهندسی مکانیک عبارت‌اند از: ایستایی‌شناسی (استاتیک)، پویایی‌شناسی (دینامیک)، مکانیک ماده‌ها (مقاومت مصالح)، ترمودینامیک مهندسی، مکانیک شاره‌ها (مکانیک سیالات)، دینامیک سیالات، انتقال گرما (انتقال حرارت)، ارتعاشات، طراحی اجزا، طراحی ماشین، مدارهای الکتریکی و الکترونیکی، دینامیک ماشین، سیستمهای اندازه‌گیری، نظریه کنترل و سیستمهای کنترل شامل سیستمهای هیدرولیکی کنترل، سیستمهای پنوماتیکی کنترل، سیستمهای ارتعاشی کنترل و سیستمهای مکاترونیکی کنترل.
دانشجویان مکانیک در تمام مقاطع تحصیلی به شدت با مباحث تخصصی ریاضیات و فیزیک و در برخی موارد، شیمی درگیرند. به همین دلیل، تحصیل در این رشته به افرادی که خود را در این حوزه‌ها دچار ضعف مفرط می‌دانند، توصیه نمی‌شود. ضمن اینکه دروسی مانند «مقاومت مصالح»، «ترمودینامیک»، «مکانیک سیالات» و... نیز دقیقا مانند همان دروس ریاضی، پیچیدگی‌های تحلیلی دارند. از سوی دیگر این رشته مهندسی، مخصوصا در کشور ما، نسبت مستقیمی با تجربه کار عملی دارد؛ مهندس مکانیک موفق کسی است که بتواند در طول دوران تحصیلش برای کسب تجربه‌هایی از این دست نیز تلاش کند. اتفاقا فعالیت در حوزه مهندسی مکانیک در بسیاری موارد نیاز به کسب تجربه و دانش در سایر حوزه‌ها دارد. مثلا مهندسان ساخت و تولیدی که به حرفه قالب‌سازی گرایش پیدا می‌کنند، حتما باید با متالورژی و خواص مواد آشنایی کاملی داشته باشند. آن‌ها حتما باید بتوانند به خوبی از هندبوک‌های علم مواد یا منابع و مراجعی مثل«کلید فولاد»، استفاده کنند.
گرایش های مهندسی مکانیک در مقطع کارشناسی:
در مصوبه هفتصد و چهل و چهارم جلسه شورای برنامه ریزی آموزش عالی وزارت علوم، تحقیقات و فناوری مورخ 19/10/88 گرایشهای مختلف رشته مهندسی مکانیک به صورت یازده جدول تخصصی انتخابی تعریف گردید که دانشجویان می توانند بر اساس علاقه شخصی و نیاز بازار کار 15 واحد درسی را از هر گرایش انتخاب و بگذرانند. این گرایشها عبارتند از:
مکانیک جامدات، سیستمهای دینامیکی و کنترل، ساخت و تولید، طراحی مکانیکی، حرارت و سیالات، نیروگاه و انرژی، تاسیسات، خودرو،هوافضا، بیومکانیک، مکاترونیک
زمینه‌های فعالیت در مهندسی مکانیک
در یک تقسیم‌بندی کلی، زمینه‌های فعالیت‌های مهندسان مکانیک را می‌توان در شاخه‌های زیر دسته‌بندی کرد:
طراحی: ماشین‌ها و دستگاه‌هایی که هر نوع محصولی را ساخته و بسته‌بندی می‌کنند، تجهیزات گردنده مانند پمپ‌ها، فشرده‌سازها (کمپرسورها)، دمنده‌ها، توربوماشین‌ها (توربین‌ها و ...)، موتورهای درون‌سوز، مخزن‌های تحت فشار، رآکتورها، مبادله‌کن‌های گرمایی، دیگ‌های بخار، سامانه‌های لوله‌کشی، وسیله‌های نقلیه مانند خودرو، کامیون، اتوبوس، هواپیما، قطار وغیره، تجهیزات حمل مواد مانند تسمه‌نقاله‌ها، روبات‌ها و طراحی کنترلر برای سیستمهای دینامیکی.
تحلیل: شکست و فرسودگی دستگاه‌ها، بهبود عملکرد و قابلیت اطمینان قطعات، سیستمهای انتقال حرارت، ارتعاشات مکانیکی، آکوستیک و پیزوالکتریک.
ساخت: ساخت قالب‌های تزریق پلاستیک، قالب‌های فلزی پرس، فرج و سمبه ماتریس، ساخت قطعات صنعتی و ساخت ماشین‌آلات در ابعاد کوچک و بزرگ.
کنترل کیفیت: آزمایش کیفیت، امنیت و قابلیت اطمینانِ فرآورده‌ها، دستگاه‌ها و فرایندها، در زمینه فرایندهای ساخت و تولید، فرایندهای ماشین‌کاری سنتی، فرایندهای ماشین‌کاری غیر سنتی، فرایندهای شکل‌دهی شامل شکل‌دهی ورقی و حجمی، طراحی و ساخت قالب‌ها و قیود، روش‌های اتصال و جوشکاری، عملیات حرارتی، روش‌های ریخته‌گری، مترولوژی و سیستمهای اندازه‌گیری، فناوری نانو، سیستمهای میکروالکترومکانیکی (حسگری و عملگری)، سیستمهای دارو‌رسانی در ابعاد نانو، سیستمهای میکرو و نانو سیالاتی، نانو‌روبات‌ها و همکاری با مهندسان دیگر رشته‌ها (مانند مهندسی عمران، برق، شیمی و...) به منظور طراحی واحدهای تولیدکننده انواع گوناگون فرآورده‌ها.
نرم‌افزارهای مهندسی مکانیک
آشنایی با نرم‌افزارهای مهندسی یکی از الزامات موفقیت در مهندسی مکانیک است. در اوایل دهه هفتاد شمسی، حتی ابتدایی‌ترین فعالیت‌های این عرصه نیز صرفا با استفاده از قلم و کاغذ و ماشین‌حساب انجام می‌شد. اما با فراگیر شدن استفاده از رایانه و ظهور نرم‌افزار «اتوکد»، اولین گام‌ها برای پیشرفت نرم‌افزاری حوزه مهندسی مکانیک برداشته شد. حالا دیگر دانشجویان می‌توانستند نقشه‌های مهندسی‌شان را با استفاده از این نرم‌افزار طراحی کنند و به همین دلیل، تولد اتوکد نقطه عطفی در فعالیت دانشجویان و کارشناسان این حوزه بود. پس از اتوکد بود که نرم‌افزارهای تحلیلی و محاسباتی به یاری مهندسان مکانیک آمدند. امروز اما کار به جایی رسیده که مهندس مکانیک بودن بدون تسلط کامل به حداقل سه یا چهار نرم‌افزار تخصصی، ادعایی بیش نیست. برخی از نرم‌افزارهای شناخته شده در این عرصه عبارتند از:
Nisa : نرم‌افزار طراحی قطعات
pro-engineer: نرم‌افزار طراحی قطعات
Marc : نرم‌افزار تحلیل نیروها و تنش‌ها
Ansys : نرم‌افزاری برای تحلیل مهندسی قطعات در تحلیل‌های دینامیكی
Catia نرم‌افزار طراحی قطعات
Fluent نرم‌افزار تحلیل و بررسی حرکت سیالات
Matlab: نرم‌افزاری برای نوشتن برنامه و محاسبات ریاضی در مهندسی
Solidworks: نرم‌افزار طراحی قطعات
C-Mold : نرم‌افزار طراحی قالب‌های صنعتی
Power shape : نرم‌افزار مدل‌سازی
Power mill : نرم‌افزار شبیه سازی تولید قطعات
Cosmos : نرم‌افزار تحلیل نیروها و تنش‌ها